Czerwiec jest miesiącem, w którym Kościół katolicki w szczególny sposób oddaje cześć Najświętszemu Sercu Pana Jezusa. Początki kultu Serca Jezusowego sięgają średniowiecznej mistyki, która łączyła kult Serca Jezusowego z nabożeństwem do Najświętszej Rany boku Jezusa.
Do najwcześniejszych, którzy w Ranie boku, otwartej włócznią żołnierza, odnaleźli Serce Boże, należy nieznany autor poetyckiego utworu Winny szczep mistyczny. Mówi w nim, że właśnie w tej Ranie odnalazł Serce Boże, że spocznie przy Nim, i już z Nim nie rozstanie. Nabożeństwo do zranionego boku i Serca Pana Jezusa zostało najwcześniej przyswojone w zakonie dominikanów. W piątek po oktawie Bożego Ciała, a więc w dzień, który Chrystus wybrał sobie na święto Jego Serca, odmawiali oni oficjum o Ranie boku Pana Jezusa.
Od średniowiecznej mistyki do siedemnastowiecznej mistyczki
Wielu świętych i błogosławionych w średniowieczu wyróżniało się szczególnym nabożeństwem do Serca Pana Jezusa. Byli to np. św. Mechtyna (1241-1298), jej siostra św. Gertruda (1250-1303) i św. Małgorzata z Kortony (1252-1297).
Kult Serca Jezusowego miał początkowo prywatny charakter, jednak dzięki objawieniom francuskiej mistyczki św. Małgorzaty Marii Alacoque (1647-1690) i działaniom jej spowiednika św. Jana Eudes (1601-1680) święto zostało wprowadzone w roku 1670. Dwa lata później zezwolono również na odprawianie Mszy św. o Sercu Pana Jezusa. Św. Jan Eudes, który za zasługi w szerzeniu kultu został nazwany „twórcą liturgicznego kultu Serca Jezusa i Maryi” połączył nabożeństwo do Serca Jezusa z nabożeństwem do Serca Maryi.
Uroczystość obchodzona w całym Kościele
Stolica Apostolska po wnikliwym zbadaniu objawień św. Małgorzaty Marii Alacoque zezwoliła na obchodzenie tego święta w całym Kościele dopiero w roku 1765. Na dzień uroczystości wyznaczono - zgodnie z żądaniem, które Jezus przedstawił św. Marii Małgorzacie - piątek po oktawie Bożego Ciała.
Pius IX w. roku 1856 rozszerzył to święto na cały Kościół. On również 31 grudnia 1899 r. oddał Sercu Jezusowemu w opiekę cały Kościół i rodzaj ludzki.
Papież Pius XI encykliką Miserentissimus Redemptor dodał do święta oktawę. Ogłosił także formularz mszalny i oficjum święta. Natomiast Pius XII zaś opublikował w 1956 r. specjalną encyklikę Haurietis aquas, poświęconą czci Jezusowego Serca.
Najpopularniejsze formy kultu Serca Jezusa, oprócz samej uroczystości, to: odprawiane przez cały czerwiec nabożeństwo do Serca Jezusa, Litania do Serca Jezusowego, a także akt zawierzenia Sercu Jezusa. Również liczne zakony i bractwa poświęcone są Sercu Jezusa. Najbardziej znane zgromadzenia to: sercanie, sercanki, Bracia Serca Jezusowego, siostry Sacré Coeur oraz Urszulanki Serca Jezusa Konającego. Wśród bractw najliczniejsze jest Bractwo Straży Honorowej Najświętszego Serca Pana Jezusa, powstałe dzięki inicjatywie zgromadzenia sióstr wizytek, do którego należała św. Małgorzata Maria Alacoque.
Dwanaście obietnic
Podczas ostatniego objawienia 10 czerwca 1675 r. Chrystus powiedział do św. Małgorzaty Marii Alacoque: „Oto Serce, które tak bardzo umiłowało ludzi, że nie szczędziło niczego aż do zupełnego wyniszczenia się dla okazania im miłości, a w zamian za to doznaje od większości ludzi tylko gorzkiej niewdzięczności, wzgardy, nieuszanowania, lekceważenia, oziębłości i świętokradztw, jakie oddają mu w tym Sakramencie Miłości. Lecz najbardziej boli Mnie to, że w podobny sposób obchodzą się ze Mną serca służbie mojej szczególnie poświęcone. Dlatego żądam, aby pierwszy piątek po oktawie Bożego Ciała był odtąd poświęcony jako osobne święto ku czci mojego Serca i na wynagrodzenie Mi przez Komunię i inne praktyki pobożne zniewag, jakich doznaję. W zamian za to obiecuję ci, że Serce moje wyleje hojne łaski na tych wszystkich, którzy w ten sposób oddadzą Mu cześć lub przyczynią się do jej rozszerzenia".
Pan Jezus dał świętej mistyczce również dwanaście obietnic, dotyczących czcicieli Jego Serca:
- Dam im łaski, potrzebne w ich stanie.
- Ustalę pokój w ich rodzinach.
- Będę ich pocieszał w utrapieniach.
- Będę ich pewną ucieczką w życiu, a szczególnie w godzinę śmierci.
- Będę im błogosławił w ich przedsięwzięciach.
- Grzesznicy znajdą w mym Sercu źródło i ocean miłosierdzia.
- Dusze oziębłe staną się gorliwymi.
- Dusze gorliwe prędko dojdą do doskonałości.
- Będę błogosławił domom, w których wizerunek Serca mojego będzie czczony.
- Osoby, które będą to nabożeństwo rozszerzały, będą miały imię swoje wypisane w Sercu moim.
- Dam kapłanom dar wzruszania serc nawet najzatwardzialszych.
- W nadmiarze miłosierdzia Serca mojego przyrzekam tym wszystkim, którzy będą komunikować w pierwsze piątki miesiąca przez dziewięć miesięcy z rzędu w intencji wynagrodzenia, że miłość moja udzieli łaskę pokuty, iż nie umrą w mojej niełasce, ani bez Sakramentów świętych, a Serce moje będzie im pewną ucieczką w ostatniej godzinie życia.